Andrzej Szynkiewicz "Gniewne lato"

Do sięgnięcia po Gniewne lato zachęciła mnie zapowiedź spotkania autorskiego, dosyć niekonwencjonalnego, które niebawem ma się odbyć w jednej z wrocławskich bibliotek. Z wielką radością zacząłem czytać, następcę Marka Krajewskiego, jak sobie wyobrażałem. Już po kilku stronach przekonałem się jak bardzo moje oczekiwania rozminęły się z rzeczywistością.

Gniewne lato jest zbiorem czterech dłuższych nowel, które łączy ze sobą postać głównego bohatera i narratora, Wilhelma Knocke, byłego policjanta, obecnie prywatnego detektywa, oraz miejsce akcji, przedwojenny Wrocław. Brzmi znajomo, prawda? Na tym jednak podobieństwa do powieści Marka Krajewskiego się kończą. Autor Gniewnego lata, Andrzej Szynkiewicz, jest miłośnikiem retro kryminałów, o czym informuje nas nota biograficzna. Powinien być zatem dobrze zaznajomiony z tego typu literaturą, mieć świetne wyczucie klimatu, i chociaż ogólne pojęcie o obyczajach panujących w tamtych czasach, do czego nie potrzebne jest oryginalne hobby, tylko odrobina oczytania, albo uwagi poświęconej opowieściom babci czy starej ciotki. Niestety jego proza całkowicie temu zaprzecza. Szynkiewicz nie potrafił zbudować odpowiedniego nastroju jaki towarzyszy retro powieściom kryminalnym. Autor zasypuje czytelnika potworną ilością niemieckich nazw ulic, co chwila odsyłając do przypisów, a to nie wystarczy by oczarować. Równie dobrze Wilhelm mógłby nosić imię Staszek, Maciek lub Grzesiek, i śledzić niewierne żony biznesmenów po ulicach i lokalach współczesnego Wrocławia. Nie lepiej jest z zagadkami, które nasz detektyw musi rozwiązać. Proste, przewidywalne do bólu, banalne intrygi, pozbawione jakże potrzebnych w kryminałach gwałtownych i zaskakujących zwrotów akcji. Towarzyszy im tania erotyka, która ani nic nie wnosi do opowiadanej historii, ani nie pobudza wyobraźni. Sprawia tylko wrażenie że pisarz, w którego głowie miały swe źródło, ma spory problem. Krótko mówiąc jest niewyżytym erotomanem, fetyszystą kobiecych biustów, niezmiennie obfitych, wylewających się i frywolnie poruszających.

To wszystko dałoby się jeszcze jakoś przełknąć. Ot banalna książka, przeczytana dziś w drodze z domu do pracy i z powrotem, jutro zapomniana. Niestety tak źle napisanej prozy nie da się zapomnieć. Wwierca się w pamięć, uwiera i boli. Pourywane zdania, nietrafione, wręcz idiotyczne porównania i metafory (kapelutek […] dosiadał wielki łeb podobny do arbuza), gramatyczne potwory (Jej przejęcie nawet nie udawało być udawanym) i inne tego typu niesmaczni przepełniają czarę goryczy. Gdzie się podział korektor? Dla tej książki, przed wypuszczeniem na rynek, niezbędna była gruntowana korekta, albo wręcz napisanie od nowa.

Czuję się oszukany i nabity w butelkę. W moje ręce miał trafić apetyczna powieść o zbrodniach w przedwojennym Wrocławiu. Tymczasem otrzymałem coś co przypomina bardziej kiepski fanfik niż prawdziwą prozę. Nie ratuje go nic, nawet okładka okazuje się być oszustwem, bo zdjęcie na niej zamieszczone przedstawia widok na dzisiejszy Ostrów Tumski (przedwojenna katedra nie miała wież ze szpicem), czego nie ukryje nawet stylizacja na sepiową fotografię. Najwyraźniej nie tylko korektor w wydawnictwie Novae Res nie wywiązał się ze swoich obowiązków. Wielka, wielka szkoda, żal i strata czasu. Zdecydowanie odradzam, chyba że ktoś chce się utwierdzić w przekonaniu że powieści kryminalne nie zasługują na uwagę.